ปัจจุบันเทรนด์ออร์แกนิคกำลังมาแรง ไม่ว่าจะเป็นของใช้หรือของรับประทาน มีแนวโน้มที่จะหันเข้าหาวัตถุดิบจากธรรมชาติเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ แม้แต่การใช้ยาเคมีรักษาโรค ก็ถูกแทนที่ด้วยยาจากสมุนไพรธรรมชาติมากขึ้นเช่นกัน
หากคุณเป็นคนหนึ่ง ที่ต้องการเลือกใช้ยาจากธรรมชาติแบบ 100% ให้คูลแคปช่วยดูแลคุณสิคะ เพราะคูลแคปเป็นยาที่สกัดจากสมุนไพรแท้ 100% มีฤทธิ์ช่วยบรรเทาไข้ แก้ร้อนใน ลดอาการเจ็บคอ รักษาท้องผูก และยังช่วยขับของเสีย จึงปรับสมดุลให้ร่างกายคืนสู่ปกติได้อีกครั้ง
บอระเพ็ดเป็น 1 ใน 4 สมุนไพรจากคูลแคป ที่มีสารประกอบกว่า 65 ชนิด อันมีสรรพคุณในการรักษาและป้องกันโรคได้หลากหลาย ทำให้บอระเพ็ดถูกบรรจุ อยู่ในตำรารักษาโรคของแพทย์แผนไทยไม่น้อยเลยทีเดียว นับเป็นสมุนไพรที่น่าค้นหาอีกตัวหนึ่งใช่ไหมละคะ? เรามาทำความรู้จักบอระเพ็ดให้มากกว่านี้กันค่ะ
1. บอระเพ็ดเป็นยาสมุนไพรยอดนิยมในแถบเอเชีย
บอระเพ็ดมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Tinospora crispa (L.) Hook. f. & Thomson เป็นพืชเถาที่ขึ้นตามป่าฝน โดยเฉพาะในแถบแอฟริกาและเอเชีย ที่อินโดนีเซียนิยมใช้บอระเพ็ด รักษาโรคความดันโลหิตและเบาหวาน คนมาเลเซียใช้พืชชนิดนี้รักษามาลาเรียและพยาธิ ในบังคลาเทศใช้บอระเพ็ดรักษาโรคเกี่ยวกับลำไส้ ภาวะตัวเหลืองตาเหลือง โรคปวดข้อ และโรคผิวหนังต่าง ๆ ส่วนที่จีนใช้รักษากระดูกหัก แผลฟกช้ำ ไข้ หรือแม้แต่ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด
2. สารออกฤทธิ์ในบอระเพ็ด
นักวิทยาศาสตร์สามารถสกัดสารที่มีประโยชน์ ในบอระเพ็ดออกมาได้กว่า 65 ชนิด สามารถแบ่งตามกลุ่มใหญ่ได้ดังนี้
- ฟลาโวน และฟลาโวนไกลโคไซด์ (Flavone, Flavone Glycosides) มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ เช่นที่พบในชาเขียว และพืชตระกูลส้ม
- อัลคาลอยด์ (Alkaloids) ส่วนมากพบในพืช บางชนิดถูกนำมาใช้เป็นยารักษามะเร็งแล้ว
- ไตรเทอร์ปีน (Triterpene), ไดเทอร์ปีน และไดเทอร์ปีนไกลโคไซด์ (Diterpene, Diterpene Glycosides) เป็นสารสำคัญที่ทำงานคู่กับฮอร์โมนสเตียรอยด์ในร่างกาย จึงสามารถยับยั้งการอักเสบได้
- ลิกแนน (Lignan) ทำหน้าที่คล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจน มีฤทธิ์ช่วยขับร้อนใน ขับเหงื่อ เพิ่มประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายได้อีกด้วย
- สเตอรอล (Sterol) เป็นสารกลุ่มเดียวกับน้ำมันในธัญพืช ในรำข้าว ช่วยลดระดับคลอเลสเตอรอลในเลือดได้
แทนที่จะต้องทนขม กับการรับประทานบอระเพ็ดสด เปลี่ยนมาเป็นคูลแคปเพียงแคปซูลเดียว ก็ได้รับสารอุดมคุณค่าเกือบ 70 ชนิดไม่ต่างกัน ยังไม่นับรวมสารสกัดจากส้มซ่า, ผักกาดน้ำ และโกฐน้ำเต้าอีกนะคะ
3. หลากหลายทางสรรพคุณของบอระเพ็ด
- บอระเพ็ดช่วยบรรเทาไข้
บอระเพ็ดออกฤทธิ์ยับยั้ง สารที่ทำให้เกิดไข้ในร่างกาย จึงช่วยลดอุณหภูมิและความรู้สึกไม่สบายตัวลงได้มาก มีการศึกษาพบว่า เมื่อใช้สารสกัดจากบอระเพ็ดขนาด 600 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมของหนูทดลอง จะมีประสิทธิภาพเทียบเท่ากับการใช้ยาพาราเซตามอล ขนาด 500 มก./นน. และการใช้ยาแอสไพรินขนาด 400 มก./นน. เลยทีเดียว
นอกจากนี้คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ทำการศึกษายาสมุนไพรคูลแคป ซึ่งมีส่วนผสมของบอระเพ็ด, ส้มซ่า, ผักกาดน้ำ และโกฐน้ำเต้า พบว่า ยาคูลแคปขนาด 138 มิลลิกรัม หรือ 24 เม็ด สามารถเทียบได้กับการใช้ยาลดไข้ 2,100 มิลลิกรัม โดยไม่พบผลข้างเคียงของยาคูลแคป ที่เกิดกับตับและไตเลย
- บอระเพ็ดลดการอักเสบ
เถาบอระเพ็ด ยับยั้งสาร COX (Cyclooxygenase) ที่ทำให้เกิดการอักเสบ จึงลดอาการปวด และช่วยให้ยุบบวมได้มาก
เมื่อทดลองใช้สารสกัดจากบอระเพ็ด ขนาด 300 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมของหนูทดลอง จะบรรเทาปวดได้ดีกว่าการใช้ อะซีติลซาลิไซลิค (Acetylsalicylic acid) หรือยาแอสไพริน ขนาด 100 มก./นน. และสามารถยับยั้งการบวมแบบเฉียบพลันได้ดีกว่า ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) อีกด้วย
- บอระเพ็ดเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ
ใครจะเชื่อว่า บอระเพ็ดที่เข็ดขมจะเป็นอนุมูลอิสระชั้นยอด ที่สามารถลดการทำลายเยื่อบุผนังเซลล์ ทำให้เซลล์คงรูป และยับยั้งการทำลายสารพันธุกรรมของมนุษย์ได้อีกด้วย
- บอระเพ็ดลดน้ำตาลในเลือด
สารที่มีชื่อว่า บอระเพ็ดโตไซด์ (Borapetoside A, B และ C) สามารถลดน้ำตาลในเลือดได้ โดยออกฤทธิ์เพิ่มการหลั่งอินซูลิน กระตุ้นการใช้แป้ง (Glycogen) ที่สะสมในกล้ามเนื้อ และกระตุ้นการใช้น้ำตาลของเซลล์ได้ด้วย
- บอระเพ็ดกระตุ้นการทำงานของระบบหัวใจและหลอดเลือด
สารสกัดจากบอระเพ็ด ออกฤทธิ์โดยตรงต่อตัวรับรู้ระดับของความดันโลหิต สามารถควบคุมการทำงานของหัวใจ มีผลต่อชีพจร จึงนิยมนำมาใช้รักษาคนที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง
- บอระเพ็ดรักษามาลาเรีย
สารสกัดบอระเพ็ด ออกฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของมาลาเรียชนิด Plasmodium falciparum ได้อย่างสมบูรณ์ และเมื่อใช้ร่วมกับยาต้านมาลาเรีย (Pyrimethamine) จะยิ่งออกฤทธิ์เสริมกัน นอกจากนี้ยังพบว่า บอระเพ็ดสามารถลดการอักเสบของตับ จึงทำให้ระดับโปรตีนอัลบูมินในเลือดสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ
4. บทสรุป บอระเพ็ดในคูลแคป ไม่ได้มีดีแค่บรรเทาไข้
บอระเพ็ดเป็นสมุนไพร ที่ถูกนำมาใช้รักษาโรคอย่างยาวนาน เพราะสรรพคุณในการรักษาที่หลากหลาย เด่นในเรื่องการบรรเทาไข้ แก้ร้อนใน เมื่อทำงานร่วมกับสารสกัดจากส้มซ่า, ผักกาดน้ำ และโกฐน้ำเต้าแล้ว ยิ่งเพิ่มฤทธิ์ต้านการอักเสบ ขับพิษ เป็นยาถ่าย ช่วยปรับสมดุลร้อนเย็นให้ร่างกาย เป็นอย่างดีเลยค่ะ
คูลแคปอัดแน่นไปด้วย คุณประโยชน์จากสมุนไพรไทยทั้ง 4 ชนิด ทำให้คุณไม่ต้องลำบากกลืนยาขมอีกต่อไป พกคูลแคปไว้เหมือนพกสมุนไพรมาทั้งป่านะคะ
อ้างอิงจาก
[1] Ahmad W, Jantan I, Bukhari SNA. Tinospora crispa (L.) Hook. f. & Thomson: A Review of Its Ethnobotanical, Phytochemical, and Pharmacological Aspects. Front Pharmacol. 2016;7. doi: 10.3389/fphar.2016.00059.
[2] หน่วยบริการฐานข้อมูลสมุนไพร. สำนักงานข้อมูลสมุนไพร. คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. บอระเพ็ด. [เข้าถึงเมื่อ 25 มีนาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก: http://medplant.mahidol.ac.th/pubhealth/Tinospora_crispa.html.